Niewiele rzeczy budzi w ludziach powszechną odrazę. Jesteśmy jednak dość zgodni, jeśli chodzi o insekty, których obecność wiąże się z niskimi warunkami sanitarnymi – u większości z nas tego rodzaju owady wywołują obrzydzenie. Sam dźwięk słowa „karaluchy” może powodować ciarki na plecach, a i prusaki, choć mniej znane, są źródłem podobnych, bardzo negatywnych emocji. Zarówno jedne, jak i drugie należą do rzędu karaczanów i są pospolitymi szkodnikami, których niestety trudno się pozbyć. W tym artykule podzielimy się wiedzą na temat insektów (niezbędną do ich rozpoznania) i skutecznymi metodami ich dezynsekcji.
Przegląd karaczanów, które mogą zagościć w Twoim domu, mieszkaniu lub miejscu pracy
Na świecie istnieje aż 4600 gatunków karaczanów, z czego w Polsce występuje 16 gatunków karaczanów. Na szczęście większość z nich nie jest zainteresowana inwazją Twojego domu czy mieszkania. Do owadów synantropijnych, czyli takich, które niemal „uzależniły” swoją egzystencję od działalności człowieka (żerują na resztkach pozostawionego pokarmu i szukają schronienia w budynkach) należą: karaczan wschodni – powszechnie zwany karaluchem lub francuzem i karaczan prusak.
Prusaki mają stosunkowo mocno spłaszczone ciało w kolorze brudnożółtym. Na ich grzbiecie widnieją dwa ciemne pasy, które są bardzo charakterystyczną cechą tych owadów. Osiągają od 10 do 14 mm. Na ich głowie znajdują się długie ruchliwe czułki. Posiadają też trzy pary odnóży wyposażonych w haczyki, które ułatwiają poruszanie się po pionowych powierzchniach oraz dwie pary skrzydeł – całkiem dobrze rozwiniętych. Mimo to prusaki nie latają. Karaluchy różnią się od nich przede wszystkim rozmiarem (są dużo większe, od 17 do 27 mm) i ubarwieniem – zdecydowanie ciemniejszym – mają grzbiet ciemnorudy lub po prostu czarny. Ich ciało jest stosunkowo mniej spłaszczone. Oba gatunki wybierają też inne miejsca do zasiedlenia – karaluchom nie przeszkadza wilgoć i zimno, dlatego spotykamy je najczęściej w piwnicach, kanałach, restauracjach, magazynach żywności czy szybach wentylacyjnych. Prusaki są ciepłolubne – najchętniej wchodzą do naszych mieszkań i domów. Szczególnie bloki wyposażone w zsyp na śmieci są narażone na ich inwazję.
Co może Ci grozić z powodu plagi karaluchów lub prusaków?
Nie bez powodu zarówno karaluchy jak i karaczany są zaliczane do insektów sanitarnych. Szkodzą, bo zanieczyszczają produkty spożywcze i powierzchnie użytkowe swoimi wylinkami, odchodami, pleśnią i bakteriami, w efekcie mogą wywołać groźne dla ludzi choroby, m.in. czerwonkę, tyfus, cholerę, tężec. Są też częstym źródłem pasożytów – tasiemca i glisty. Białka zawarte w odchodach i fragmentach ciał karaluchów i prusaków to silne alergeny, co stanowi ogromny problem dla osób cierpiących na astmę. W domach, gdzie osiedliły się karaczany, wrażliwość u dzieci astmatycznych wynosi nawet 79%. W Europie około 10% alergików jest uczulonych na te owady. Karaluchy i prusaki nie cieszą się zatem dobrą opinią, co ma przełożenie na postrzeganie miejsca, w którym je zauważono. W szczególnie trudnej sytuacji będą właściciele barów, restauracji, sklepów spożywczych, magazynów żywności, hoteli, czyli niemal wszyscy przedsiębiorcy z branży gastro, których zasoby są niezmiernie atrakcyjne dla insektów – te wręcz ciągną do takich miejsc. Ich obecność natomiast na pewno wpłynie negatywnie na reputację lokalu.
Zadzwoń i zamów profesjonalną usługę dezynsekcji przeciwko karaluchom i karaczanom + 48 795 904 723
Karaczany mistrzami przetrwania – dlaczego tak trudno się ich pozbyć?
Karaluch i karaczany należą do niezwykle płodnych gatunków. Jedna para owadów może dać początek ogromnej populacji – liczącej nawet dwa miliony osobników. Rozmnażają się więc w zastraszającym tempie, a gdy tylko zaczyna brakować im miejsca z łatwością przenoszą się gdzie indziej – do kolejnego pokoju, sąsiedniego mieszkania czy lokalu obok (wykorzystują w tym celu wszelkie nieszczelności budynków i szyby wentylacyjne, więc warto zainstalować w nich owadoszczelne siatki). Do przetrwania nie potrzebują wiele – wystarczy bezpieczne schronienie, woda i żywność, a jeśli chodzi o to ostatnie – nie wybrzydzają. Są w stanie trawić niemal wszystkie substancje pochodzenia organicznego – żywią się szeroką gamą produktów spożywczych, w tym chlebem, owocami, skórą, oprawami książek zawierającymi skrobię, papierem, klejem, płatkami skóry, włosami, martwymi owadami i zabrudzoną odzieżą, szczególnie upodobały sobie tłuszcz. Są też bardzo odporne na czynniki fizyczne i środki chemiczne – mogą wytrzymać nawet miesiąc bez pożywienia i 45 minut bez powietrza. Tak przystosowane do życia są trudnym i groźnym przeciwnikiem, dlatego niezmiernie ważny jest odpowiedni dobór metod, którymi posłużysz się w czasie dezynsekcji.
Domowe sposoby na insekty
Karaluchy i karaczany są tak powszechnymi szkodnikami, że wymyślono wiele naturalnych metod (ale nie gwarantujemy, że skutecznych w przypadku dużych populacji) mających na celu ich eliminację. Zanim do nich przejdziemy zaznaczmy, że równie istotne, jak sama dezynsekcja będą działania profilaktyczne, dzięki którym być może w ogóle unikniemy kontaktu z karaczanami. Utrzymywanie czystości w domu, czy mieszkaniu, częste mycie powierzchni mebli i blatów kuchennych, wietrzenie, pranie i dokładne sprzątanie mogą uchronić nas przed insektami. Dodatkowo warto zadbać o szczelność pomieszczeń – należy zasklepić wszystkie otwory w ścianach, drzwiach, oknach, a te niezbędne np. przy szybach wentylacyjnych lub innych instalacjach zabezpieczyć specjalnymi siatkami. Pamiętajmy także, by nie zostawiać resztek jedzenia i okruchów na wierzchu, żywność zamykać w szczelnych pojemnikach i dbać o regularne opróżnianie koszy na śmieci. Jeśli mimo to karaluchy lub prusaki pojawią się w Twoim domu możesz zastosować jeden z poniższych sposobów:
- cukier z kwasem borowym – mieszankę można wykonać w dowolnej proporcji, a kwas jest dostępny np. w aptece. Jest zabójczy dla owadów, ale zupełnie bezpieczny dla ludzi. Rozłóż mieszankę w miejscach, w których karaluchy i karaczany występują najczęściej – zakamarki w kuchni i łazience, pod szafkami, w pobliżu koszy na śmieci, pod lodówką.
- trutka z gotowanych jaj – w jajkach gotowanych przez trzy godziny wytworzą się trujące dla owadów związki siarki i żelaza.
- piwo jako wabik i pułapka – karaluchom piwo smakuje, ale także je odurza. Trunek wlany np. do niskiej miski przyciągnie intruzy, które po opiciu się, nie będą w stanie się wydostać.
- środki chemiczne dostępne w sklepach – na rynku jest już wiele preparatów dedykowanych walce z owadami. Mają postać sprayu, proszku lub żelu. Bardzo popularne są również pułapki lepowe.
Profesjonalna dezynsekcja przeciwko karaluchom i karaczanom
Niestety bardzo często zdarza się, że w przypadku karaluchów i karaczanów domowe sposoby czy preparaty chemiczne dostępne na rynku zawodzą. Wówczas konieczna będzie pomoc profesjonalistów, którzy ocenią wielkość populacji i na tej podstawie dobiorą odpowiednią metodę. Warto tutaj zaznaczyć, że firmy działające w branży DDD mają pozwolenie na używanie znacznie silniejszych środków niż te dostępne „przeciętnemu Kowalskiemu”, co daje im dużą przewagę w walce z karaczanami. Dodatkowo przypominamy, że karaluchy i prusaki są mobilnymi owadami, jeśli dostrzeżono je w bloku, z pewnością zainfekowały też sąsiednie mieszkania. Wówczas należy wykonać dezynsekcję całego budynku a taką zdecydowanie łatwiej i bezpieczniej zlecić profesjonalnej firmie.